Đầu tư
Kế hoạch Huy động Nguồn lực cho JETP với Việt Nam
Vào ngày 1 tháng 12 năm 2023, tại COP28, Nhóm Đối tác Quốc tế đã ra tuyên bố chung hoan nghênh và ủng hộ Kế hoạch Huy động Nguồn lực (RMP) của Việt Nam cho Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP).
Toàn văn Tuyên bố chung:
Hôm nay, Nhóm Đối tác Quốc tế (IPG), bao gồm Liên minh châu Âu (EU), Vương quốc Anh (UK), Canada, Đan Mạch, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Na Uy và Hoa Kỳ, đồng chủ trì bởi EU và UK, hoan nghênh và ủng hộ Kế hoạch Huy động Nguồn lực (RMP) của Việt Nam trong khuôn khổ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP).
RMP là một phần của JETP, được thống nhất giữa Việt Nam và Nhóm Đối tác Quốc tế vào tháng 12 năm 2022, nhằm hỗ trợ Việt Nam thực hiện các mục tiêu khí hậu của mình.
Tại Hội nghị Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo thế giới trong khuôn khổ COP28 vào ngày 1 tháng 12 năm 2023, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã chính thức công bố Kế hoạch Huy động Nguồn lực (RMP). Đây là một cột mốc quan trọng trong việc thực hiện JETP, một thỏa thuận được Việt Nam và IPG ký kết vào tháng 12 năm 2022 tại Hội nghị thượng đỉnh EU-ASEAN ở Brussels, và được nêu rõ trong Tuyên bố Chính trị JETP.
JETP hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và các mục tiêu đến năm 2030 nhằm đẩy nhanh quá trình giảm phát thải khí nhà kính và chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch.
RMP là bước đầu tiên quan trọng trong quá trình thực hiện JETP và sẽ là một tài liệu động, được cập nhật thường xuyên theo tiến trình thực hiện. Kế hoạch bao gồm đánh giá các khoản đầu tư ưu tiên giúp Việt Nam đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0, xác định các chính sách và cải cách quy định cần thiết để tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư, thúc đẩy năng lượng tái tạo và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Đồng thời, kế hoạch cũng xác định các dự án đầu tư ưu tiên trong các lĩnh vực liên quan đến JETP, xây dựng một khung phân tích và giám sát khía cạnh công bằng trong quá trình chuyển đổi năng lượng nhằm đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình chuyển đổi xanh.
Hợp tác chặt chẽ để triển khai RMP
Để thực hiện các hành động chính sách được nêu trong RMP, cần có sự hợp tác mạnh mẽ, đặc biệt là trong việc cải thiện khung pháp lý nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn đầu tư công và tư nhân cần thiết.
RMP cung cấp thông tin chi tiết về 15,8 tỷ USD tài chính cam kết dành cho JETP, trong đó 8,08 tỷ USD từ IPG và 7,75 tỷ USD từ Liên minh Tài chính Glasgow vì Phát thải Ròng Bằng 0 (GFANZ).
Các quỹ công của IPG sẽ được phân bổ thông qua nhiều cơ chế tài chính khác nhau, như tài trợ không hoàn lại, các khoản vay ưu đãi và các công cụ chia sẻ rủi ro, trong thời gian từ ba đến năm năm. Những quỹ này sẽ giúp huy động một lượng vốn tư nhân lớn hơn nhiều cho quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng.
Với việc công bố kế hoạch này, Việt Nam đã có bước tiến quan trọng để hướng tới các mục tiêu JETP đã được thống nhất trong Tuyên bố Chính trị, bao gồm:
- Đẩy sớm thời điểm đạt đỉnh phát thải khí nhà kính tại Việt Nam từ năm 2035 xuống năm 2030.
- Đạt mức phát thải tối đa hàng năm của ngành điện là 170 triệu tấn CO₂ vào năm 2030.
- Giới hạn công suất phát điện than tối đa của Việt Nam ở mức 30,2 gigawatt.
- Đẩy nhanh việc sử dụng năng lượng tái tạo, đảm bảo năng lượng tái tạo chiếm ít nhất 47% tổng sản lượng điện vào năm 2030.
Chính phủ Việt Nam và IPG sẽ tiếp tục hợp tác để thực hiện RMP. Ban Thư ký JETP và bốn Nhóm Công tác (WGs) đã được thành lập để thúc đẩy quá trình triển khai. IPG sẽ hỗ trợ các phân tích kỹ thuật để định hướng đầu tư và chính sách nhằm đạt được các mục tiêu JETP. Những nỗ lực này nhằm thúc đẩy các khoản đầu tư bổ sung vào quá trình chuyển đổi năng lượng của Việt Nam, giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu JETP.
Vai trò quan trọng của xã hội dân sự
Xã hội dân sự cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy và chấp nhận các biện pháp liên quan đến chuyển đổi năng lượng. Như đã nêu trong Tuyên bố Chính trị, điều quan trọng là xã hội dân sự phải được tham gia một cách minh bạch vào tất cả các giai đoạn của JETP để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra công bằng và toàn diện.
Cấu trúc quản lý JETP bao gồm 4 Nhóm Công tác chính:
- Nhóm Điều phối (do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì).
- Nhóm Thể chế, Chính sách và Đầu tư (do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì).
- Nhóm Công nghệ và Năng lượng (do Bộ Công Thương chủ trì).
- Nhóm Huy động tài chính (do Bộ Tài chính chủ trì).
Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre phát biểu:
“Chúng tôi hoan nghênh việc hoàn thiện Kế hoạch Huy động Nguồn lực cho Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) với Việt Nam. Bây giờ chúng ta có thể tập trung vào việc triển khai. Na Uy sẵn sàng đóng góp thông qua đầu tư cũng như chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm.”
Nguồn: https://www.norway.no/en/vietnam/norway-vietnam/news/resource-mobilisation-plan-for-jetp-with-vietnam/
